Choroba alkoholowa rozwija się powoli, stopniowo. Może trwać to latami, a pierwsze symptomy są zupełnie niezauważalne. Lekarze (za E.M. Jelinkiem) rozróżniają cztery fazy uzależnienia od alkoholu.
Faza I – wstępna (prealkoholowa)
Pierwsze fazy alkoholizmu nie zwiastują jeszcze uzależnienia. Na tym etapie choroby picie alkoholu ma charakter okazjonalny i towarzyski. Po alkohol sięgają osoby, które nie radzą sobie ze stresem, problemami w pracy lub w życiu rodzinnym. Alkohol rozluźnia, pozwala w towarzystwie zapomnieć o problemach.
Z biegiem czasu osoba uzależniająca się zaczyna szukać okazji do spotkań, które wiążą się z możliwością wypicia alkoholu. W tym czasie wyraźnie wzrasta tolerancja organizmu na alkohol, można wypić go coraz więcej bez skutków ubocznych.
Faza II – ostrzegawcza
W tej fazie pojawiają się już widoczne zwiastuny uzależnienia. Każda okazja i pretekst są dobre do wypicia coraz większej ilości alkoholu. Osoba uzależniająca się często nie tylko inicjuje spotkania towarzyskie, ale podczas nich wypija znacznie więcej niż pozostali uczestnicy.
Na tym etapie pojawiają się także pierwsze przypadki picia alkoholu w samotności i w tajemnicy przed innymi. Przyszły alkoholik unika rozmów na temat alkoholu.
Faza III – krytyczna
Osoba uzależniona próbuje udowodnić, że panuje nad sytuacją poprzez okresową abstynencję. Niestety po kilku lub kilkunastu dniach wraca do nałogu. W tym okresie ulegają rozluźnieniu kontakty towarzyskie, cierpi na tym życie rodzinne. Nie tylko zaniedbuje swoje obowiązki, ale staje się coraz bardziej agresywny. Winą za picie obarcza innych.
Wypicie alkoholu staje się celem nadrzędnym. Bardzo często dzień rozpoczyna się od wypicia kieliszka lub piwa. W ciągu dnia wypijane są kolejne ilości. Praktycznie alkohol cały czas krąży w organizmie.
Faza IV – chroniczna
To ostatni etap rozwoju choroby alkoholowej. Alkoholik zaczyna pić rano i kończy wieczorem. Zaniedbuje pracę i rodzinę, nie dba o swój wygląd i zdrowie. Jego tolerancja na alkohol spada i nawet niewielka jego ilość sprawia, że jest ciągle pijany. Pojawiają się także fizyczne reakcje na odstawienie alkoholu.
Poszczególne etapy alkoholizmu najczęściej trwają latami i choć coraz bardziej uzależniają, to na każdym z tych etapów można podjąć leczenie.
